Waardenvol ondernemen

Waarom ga je eigenlijk ondernemen? Wat wil je er mee bereiken? Als ik dit vraag bij mijn relaties, MKB ondernemers, zeggen ze in eerste instantie ‘om geld te verdienen’. Maar is dat wel zo? Als ik doorvraag over dat geld verdienen, hoeveel dan en wanneer is het genoeg, krijg ik al snel de reactie dat het daar eigenlijk toch niet om gaat. Een deel van de ondernemers begint voor zichzelf, omdat hij (of zij) kansen en mogelijkheden ziet en die wil benutten. Hij weet dat het beter kan. Een ander deel begint voor zichzelf, omdat hij eigenlijk niet door één deur kunnen met zijn huidige baas en het zat is om dingen te doen die niet zinvol en plezierig zijn. Maar of de drijfveer nu frustratie of verlangen is, de ondernemer wil meer dan alleen geld verdienen. Geld verdienen is meer een voorwaarde om door te kunnen gaan, en prettig te kunnen leven. Er moet per slot van rekening toch brood op de plank komen en blijven.

Maar als het werkelijke doel dan niet geld is, wat dan wel? Toegevoegde waarde creëren, waardevol bezig zijn, iets toevoegen, zin geven, gelukkig zijn, genieten….. Het maakt niet zoveel uit welke woorden je er aangeeft, maar de essentie is dat ondernemers (het zijn net mensen) bezig willen zijn met waardenvol ondernemen. Hoe maak je jezelf en je bedrijf tot waarden voor anderen. Als je dat namelijk doet komt er vanzelf terug wat je nodig hebt om door te gaan: geld, waardering, ruimte, vrijheid, energie, geluk. En veel ondernemers weten dat maar al te goed. Als je werkelijk waarde toevoegt aan de markt, aan je klanten, aan de omgeving, dan gaat alles sneller stromen.

Omdat je in een bedrijf dit samen wilt realiseren heb je gemeenschappelijke doelen nodig. Doelen die de toegevoegde waarde concreet en behapbaar maken. Zo kan iedereen in het bedrijf vanuit zijn eigen kracht een bijdrage leveren aan de gewenste toegevoegde waarden. Maar misschien nog wel net zo belangrijk is de gemeenschappelijk taal die je zo kunt ontwikkelen om elkaar te helpen en samen te leren om het nog makkelijker te realiseren.

Maar dat is niet alles. Het gaat niet alleen om die toegevoegde waarde of bijdrage. Het gaat ook over de manier waarop. Hoe doe je zaken. Welke waarden en overtuigingen liggen ten grondslag aan de keuzes en het gedrag van alle medewerkers in het bedrijf, inclusief het management? Veel bedrijven hebben hun waarden niet of onvoldoende gemeenschappelijk gemaakt. Het vastleggen van de waarden is een. Maar weet dan ook iedereen wat dat betekent? Dat vraagt dat je met elkaar in gesprek gaat over de waarden, wat het betekent en het gedrag dat daarbij hoort. En omdat je niet elke gedrag vooraf kunt bepalen, zul je met elkaar een gedeeld gevoel moeten ontwikkelen voor de waarden van het bedrijf. En die zul je regelmatig met elkaar moeten toetsen en bespreken.

Ondanks dat we dit eigenlijk wel weten laten we ons toch dagelijks verleiden om zaken te doen, die geen toegevoegde waarde hebben; die zinloos zijn of routes te kiezen die geen recht doen aan de waarden waar we voor willen staan. Hoe kan dat toch? Als ik naar mijzelf kijk herken ik dat ook. Ik weet wat mijn toegevoegde waarde is en ook hoe ik die goed kan gebruiken om waardenvol te werken. Toch laat ik mij afleiden. Door verzoeken uit mijn omgeving: Wil je even je uren invoeren in het systeem? Wil jij die vergadering voorzitten?  Kun je mij hiermee helpen? Doe jij dat even? En zonder te toetsen of dit mij helpt om waardenvol te zijn zeg ik “ja, natuurlijk”. Maar ook door gedachtekronkels in mijn eigen hoofd. “Ik hoor dat toch te doen.”  “Als ik dat doe vindt hij mij aardig.” …… Dit vind ik zelf misschien nog wel het lastigst: leven vanuit de waarden die ik echt belangrijk vind aan duurzame toegevoegde waarde, zonder mij te laten afleiden door al die gedachten in mijn hoofd. Dit is mijn grote uitdaging, maar daarmee waarschijnlijk ook de route naar zingeving en geluk.

Hier begint de weg naar Waardenvol ondernemen; ik wil wel….