Externe maatstaf

Afgelopen week had ik vergadering met de MR (medezeggenschapsraad) op de basisschool van mijn kinderen. Op gegeven moment kwam het onderwerp op de leerprestaties van kinderen op school. Uit onderzoek binnen alle Arnhemse scholen was de conclusie getrokken dat de school “toetsgericht werkt”. Dit betekent dat er in de klassen bewust wordt gewerkt om de cito-score van de kinderen gunstig te beïnvloeden. Het gaat hier niet om de cito-toets van groep 8, maar de cito toetsen vanuit het leerlingvolgsysteem. Dit kunnen de onderzoekers herkennen, doordat zij weten welke leermethoden de school gebruikt. Aan de hand daarvan kunnen ze zien dat kinderen zaken beheersen die ze eigenlijk nog niet gehad zouden moeten hebben, als de leermethode strikt was gevolgd. De discussie ging er over of dit wenselijk is en waarom. Wat mij opviel in deze discussie is, dat er vooral geredeneerd wordt vanuit het perspectief van ouders (die vinden het vreselijk belangrijk dat hun kinderen goed presteren op de cito) en docenten (die zich enorm hebben te verdedigen richting deze vaak zeer mondige ouders). Dat het niet wenselijk is vanuit een kindperspectief, omdat het voor kinderen te verwarrend is, wordt afgedaan met: “Maar op de cito-toets van groep 8 scoren de kinderen toch heel goed, dus het heeft geen effect”. En dat laatste is zeker waar als je kijkt naar cognitieve ontwikkeling.

Eén van mijn mede-ouders in de MR vertelde haar ervaring op een andere school. Deze school wilde een aparte klas voor hoogbegaafde kinderen starten. Veel ouders hadden hun kind aangemeld voor dit initiatief. De kinderen werden getest en deze ouder deed samen met de onderzoeker de terugkoppeling naar de ouders. En wat bleek: veel ouders bleken hun kinderen zwaar te overschatten en een groot deel van de kinderen bleken gemiddelde kinderen.

Wat is hier toch aan de hand, vraag ik mij af. Waarom hechten wij / ik toch zo veel waarde aan de cito-score en IQ? Als je het goed doet op school heb je later veel meer kansen, heb ik van mijn vader geleerd. Maar is dit wel zo? In mijn dagelijkse praktijk met ondernemers kom ik menig succesvol ondernemer tegen die het juist helemaal niet goed deed op school. Het manier van onderwijs sloot niet aan bij de behoefte van deze ondernemers, waardoor zij afhakten of gingen klooien.  Maar hoe erg is dat? Deze ondernemers zijn toch ook prima terecht gekomen.

Gaat het wel over de toekomst van onze kinderen, of speelt er nog iets anders mee? Met zelf een kind dat aan geen enkele externe maatstaf voldoet, merk ik dat als je even doorpraat met ouders bijna alle kinderen wel een vlekje hebben en zorgen geven. Toch willen wij heel graag aan de buitenwereld doen geloven, dat wij de ideale ouders zijn, met perfecte kinderen. Anders zijn is lastig, past niet in ons leefpatroon, past niet bij ons statusprofiel. Een externe maatstaf die wij als ouders elkaar opleggen. Maar worden onze kinderen daar gelukkiger van? Ieder gezond denkend mens zal meteen ontkennen. Natuurlijk niet. Onze kinderen worden gelukkiger als wij ze zichzelf laat zijn, aanmoedigen om zichzelf te ontwikkelen en de ruimte geven om zelf te leren en fouten te maken.

En er is er maar één die dit kan veranderen, dat ben ik zelf. Ik spreek met mijzelf af dat ik vanaf nu de Cito-scores niet meer belangrijk vind. Als mijn kinderen zich even minder goed ontwikkelen ga ik overleggen met de juf zij denkt dat nodig is, en wat ik kan doen om te helpen. Daarmee hoop ik de juf het vertrouwen te geven om vooral vanuit het kindperspectief te blijven kijken en handelen. En naar de buitenwereld schreeuw ik uit: mijn kinderen zijn niet perfect, ze zijn gewoon lekker kinderen, waar wij nog veel van kunnen leren. En als jij nu mee doet, wie weet wordt het onderwijs dan weer een stukje fijner voor onze kinderen!

Geniet nog even van dit prachtige kind: Adora Svitak over wat volwassen en kunnen leren van kinderen: