Organisatie Innovatie soft?!

Grappig om te zien wat er gebeurd als je met vernieuwing aan de slag gaat. Een aantal mensen wordt helemaal blij en enthousiast, maar nog veel meer mensen komen met zeer gefundeerde argumenten dat dit toch echt geen goed idee is. Organisatie Innovatie? Waardenvol ondernemen? “Dat is veel te soft.” “Veel te intern gericht.” “Gezelligheid betaalt niet.” “Sommige mensen hebben gewoon duidelijkheid en discipline nodig, anders gaan ze lanterfanten.” Ik heb alle oude argumenten afgelopen week al weer voorbij horen komen, maar vooral bij collega’s. De ondernemers die ik vertel over onze denkrichting worden enthousiast en snappen dat dit helemaal niet soft, maar juist een keiharde keuze is, die grote marktwaarde kan hebben als je het tot in de genen van het bedrijf kunt waarmaken. Een niet te kopiëren concurrentievoordeel.

Het speelveld

We willen bouwen aan bedrijven die werken met een duidelijke focus en toegevoegde waarde naar de markt, duurzaamheid naar binnen en naar buiten, voor zowel mens als zijn omgeving. Bedrijven die een speelveld bieden om vanuit je eigen kracht een bijdrage te leveren met grote eigen verantwoordelijkheid, maar uiteindelijke ook duidelijke gezamenlijke resultaten. De ondernemer is de coach/trainer die het speelveld overziet, de doelstellingen in de gaten houdt, en de spelers in het veld coacht om samen te werken en te scoren. In het veld gelden een aantal spelregels. Niet te veel, dat remt creativiteit, eigen verantwoordelijkheid en de vrijheid om vanuit eigen kracht te werken. De spelregels zijn vooral bedoeld om te zorgen voor fairplay en samenwerking.
Een collega maakte afgelopen week de parallel naar het verkeer. Het blijkt dat asociaal gedrag en ongelukken in het verkeer drastisch naar beneden gaan als je zoveel mogelijk borden, verkeerslichten, markeringen en drempels uit het straatbeeld haalt. Mensen moeten dan weer nadenken en dat stimuleert eigen verantwoordelijkheid, zeker als je het combineert met sociale controle. Zo werkt het in bedrijven ook.

Eigen verantwoordelijkheid is essentieel

Veel ondernemers klagen over te weinig eigen verantwoordelijkheid bij hun medewerkers, maar als je dan doorvraagt wordt alles ook voor ze bepaald van hogerhand. Zelf nadenken is er niet bij, en dus ook geen eigen verantwoordelijkheid. Vrijdag zat ik bij een ondernemer die was begonnen om zijn mensen meer ruimte te geven door minder directe sturing en meer sturing op grote lijnen en vanuit een positieve instelling. Het werkte tot op zekere hoogte, want het bedrijf was inmiddels van een middenklasse speler naar een voorloper opgeklommen en deed het ruim beter dan veel concurrenten in de markt. Echter hij liep er nu tegen aan dat een deel van de medewerkers het niet zo nauw nam met de (paar) regels die er waren, wat tot remming begon te leiden. Nu bleek dat met name de leidinggevende niet in staat waren om mensen daar op een juiste manier op aan te spreken (sociale controle). Men miste het vermogen om goed feedback te geven. En daarin hebben leidinggevenden zeker een voorbeeldrol. Als zij het niet doen, is het ook lastiger voor collega’s om elkaar aan te spreken. Tijd voor een goede training feedback geven, was de conclusie van deze ondernemer.

Ik geloof dat de tijd rijp is om samen te groeien naar een andere economische orde, waarin ieder mee kan en mag doen, en iedereen daarvan kan profiteren. Een combinatie tussen People, Planet, Profit én Zingeving.