De missie is de baas…

… zoals mijn collega Anke Wiersma altijd zegt. De missie is de baas betekent dat je je denken en handelen afstemt om dat wat je wilt bereiken. In een bedrijf gaat het dan dus over de toegevoegde waarde die je wilt leveren aan de klanten die je bedient. De missie is de baas geeft daarbij de ruimte om het op je eigen manier, vanuit jouw talenten en voorkeuren te doen. Dit geeft een gevoel van vrijheid voor de eigenheid van mensen, en daarmee ontstaat flow: zaken gaan gemakkelijk en goed. Dat klinkt zo logisch, maar blijkt toch steeds weer lastiger in de praktijk.

Domme gans

“Maar natuurlijk snapt zij die email niet, en dus gaat het mis. Dee domme gans heeft alleen de lagere school gedaan, die is daar veel te dom voor.”
Afgelopen week was ik in gesprek met een ondernemer die in zijn bedrijf steeds meer de missie de baas krijgt, maar toch weer tegen oude patronen aanloopt. Hij vertelde hoe hij de dag ervoor op kantoor zat, en het bovenstaande gesprek aanhoorde van zijn accountmanager en zijn logistiek planner. “En dit was niet de eerste keer dat ik deze twee mensen zo hoorde praten. Het is een regelmatig terugkerend patroon, waarbij beide leidinggevenden veel tijd bezig zijn met praten over de persoon die volgens hen de oorzaak is dat orders niet op tijd of niet volgens afspraken uitgeleverd worden. Wat moet ik hiermee?”

De baas spelen

Een herkenbaar vraagstuk in veel bedrijven, zo heb ik ervaren. Mensen die meer bezig zijn met ‘de baas spelen’, dan met ‘de missie is de baas’. Tijd en energie wordt gestopt in het herbevestigen van de hiërarchie, en het onderbouwen dat dat ook zo hoort, want die mensen van de werkvloer zijn zo dom/ongemotiveerd/eigenwijs/lui/….. Ik geloof dat we veel tijd en energie zullen blijven verspillen, zolang we tolereren en zelf meedoen aan het praten over anderen, alsof zij minder waard zijn, in welke vorm dan ook. Ik maak mij daar zelf ook regelmatig schuldig aan. Het is een patroon dat we zo lang hebben gekoesterd, dat ik soms niet in de gaten heb dat ik het doe. Later realiseer ik mij dan dat dit niets oplevert en probeer ik te herstellen voor zover mogelijk. Door steeds weer alert te blijven merk ik wel dat het patroon langzaam aan begint te verdwijnen.

Missie de baas

Met elkaar in gesprek

Met de eerder genoemde ondernemer heb ik gesproken over wat hij zou kunnen doen. En eigenlijk kwamen we op twee belangrijke lijnen: de eerste was: zelf het goede voorbeeld geven. Daar begint in mijn beleving elke wezenlijke verandering mee. Immers, als je zelf niet het goede voorbeeld geeft, hoe kun je dan je mensen aanspreken op hun aandeel? In dit geval was dus de vraag: hoe kun je als ondernemer zelf uit de hiërarchie stappen en laten zien dat jij niet de baas speelt, maar de missie de baas laat zijn. Hij bedacht dat hij ze niet terecht zou wijzen (de baas spelen), maar met deze twee mensen het gesprek aan zou gaan over de missie en hun rol en toegevoegde waarde daarin.
De tweede lijn was aanmoedigen en steeds opnieuw het gesprek aan gaan. Met daarbij de focus op de missie en op de spelregels die ze met elkaar hadden bedacht om de missie te realiseren. Hij besloot om met de groep opnieuw in gesprek te gaan over de toegevoegde waarde van álle mensen in zijn bedrijf en de nadruk te leggen om de complementariteit van een ieder. Iedereen is nodig en draagt bij aan het geheel. Ieder met zijn eigen talenten en zijn eigen aandeel. Waarbij hij wilde laten zien hoe de dame die voor domme gans was uitgemaakt de missie heel goed begreep. Zij wist namelijk elke middag opnieuw alle orders die voor vier uur binnenkwamen rond vijf uur correct de deur uit te krijgen, mits zij de juiste informatie ‘van bovenaf’ kreeg. En zijn boodschap aan de twee leidinggevenden: ‘laten we met elkaar praten en niet over elkaar’.

Wie is er de baas? De manager of de missie?

Toegift
Vanochtend hoorde ik het inspirerende verhaal van Benno Schildkamp van Foodconnect over Voetballend ondernemen! Ik had het boek al gelezen en was al enthousiast, maar na zijn verhaal zie ik nog beter wat een mooie metafoor ‘zijn voetbalteam’ is voor het centraal stellen van mensen en missie de baas laten zijn. Zeker een aanrader om te lezen als je wilt horen hoe je dit kunt doen in je eigen organisatie. Voor meer informatie zie: http://www.foodconnect.nl/nieuws/voetballend-ondernemen