Stress is besmettelijk
Uit onderzoek blijkt dat (langdurige) stress een deel van onze hersenen uitschakelt. Dit is bedoeld als overlevingsmechanisme in het geval wij een tijger tegenkomen die ons wil opeten. Er gaat meer bloed naar ons reptielenbrein om te zorgen dat we instinctief alles doen om te overleven.
Stress, pubertijd en autisme
We leven in een tijd met enorme stress. De druk om te presteren is mega, de afleidingen via sociale media enorm en de agressie om ons heen neemt toe. Hoe is dat als je dan ook nog eens puber bent en autisme hebt? Als je sociale en communicatieve vaardigheden niet toereikend zijn om jou te helpen je een weg te banen door het oerwoud van prikkels, prestaties en verleidingen? En al helemaal niet toereikend zijn voor de puberbehoeften van ‘erbij horen’ en ‘loskomen van jouw ouders’?
Vicieuze cirkel
Bij onze dochter (16 jaar) zie ik hoe dit zich in de afgelopen jaren heeft opgestapeld:
- Ze moet zich steeds aanpassen aan een maatschappij en regels die niet voor haar gebouwd zijn (thuis, op school, in het verkeer, in de wijk, in het zwembad, …);
- Daardoor gaat zij bijna continu over haar eigen grenzen heen gaan;
- Daarbij heeft zij niet voldoende sociale vaardigheden om haar grenzen goed te bewaken en die tijdig, op een sociaal acceptabele manier, aan te geven;
- Daardoor bevindt zij zich bijna continue in een staat van stress, waardoor haar hersenen minder goed werken;
- Met als gevolg dat zij nog minder ruimte en hersencapaciteit ter beschikking heeft om zich te ontwikkelen, zowel cognitief als zeker ook sociaal en emotioneel;
- En als uiterste redmiddel valt zij dan terug op a-sociaal (overlevings)gedrag en heftige boosheid en verdriet;
- Wat wij dan met elkaar afkeuren en boos over worden tegen haar;
- Gevolg: nog meer stress.
En met alle risico’s van dien, zoals ik vanochtend weer vernam van een dame met autisme. Veel mensen met autisme komen ooit op een punt in hun leven waarin zij zich afvragen of zij wel het ‘recht hebben om te bestaan’.
Het begint bij mij
En ik realiseer mij: “dit doe ik mijn kind aan”. Elke keer dat ik iets van haar vraag dat haar te ver uit haar comfortzone haalt, elke keer dat ik haar vraag zich aan te passen aan de wereld om haar heen. En dat doe ik (onbewust) dagelijks. Daar moet ik echt mee stoppen.
En het gekke is, de vicieuze cirkel van mijn dochter geeft mij ook stress. Stress waardoor met mij hetzelfde gebeurt als met haar. Ik ga ook over mijn grenzen, kan minder goed leren en functioneren, wordt prikkelbaar en ‘a-sociaal’. Ik kom in dezelfde vicieuze cirkel. Tijd voor een doorbraak.
| Hoe de veranderingen in de hippocampus precies verlopen brachten Daniela Kaufer, professor in de Biologie aan de Universiteit van Berkeley, en haar collega’s in kaart. “In de hersenen kunnen we grosso modo twee soorten cellen onderscheiden”, zegt Kaufer. Enerzijds is er de grijze hersenstof: de cellen en neuronen die informatie verwerken en opslaan. Anderzijds is er een witte hersenstof. “Dat zijn de zenuwcellen en vezels die zorgen voor de vlotte overdracht van elektronische signalen tussen de hersencellen.” Een teveel aan witte hersenstof versnelt de overgang van prikkels tussen bepaalde delen van de hersenen. Uit het onderzoek van Kaufer blijkt dat chronische stress de ontwikkeling van witte hersenstof stimuleert, terwijl het de productie van grijze hersenstof afremt. Daardoor ontstaat er in bepaalde delen van de hersenen – met name in de hippocampus – het gebied dat onze emoties en ons geheugen reguleert – een overvloed aan de witte signaalstof. “Die overvloed verstoort er de communicatie en de timing van informatieoverdracht tussen hersencellen.”
(bron: https://www.bewegenvoorjebrein.nl/psychische-klachten-verminderen/effectstudies/burnout/effecten-van-stress-op-de-hersenen/) |
Tags: autisme, pubertijd, sociale vaardigheden, stress